دال یا اسلب یکی از قطعات ساخت و ساز بود که به عنوان ترازکننده طبقات و یک عنصر باربر شناخته می‌شود. در تعریف کلی دال به اِلمان‌‌های افقی هر ساختمان گفته می‌شود که برای ساخت کف، سقف و بام استفاده می‌کنند. معمول دال‌ها از بتن ساخته می‌شوند و ضخامت آن‌ها نسبت به طول و عرض باید کمتر باشد. استفاده از دال در ساخت و ساز باعث می‌شود که انواع مختلف بار کف را به تیرها منتقل شود.
دال دو طرفه چیست؟
دل دو طرفه، سقفی است که بار خود را به تمامی تیرهای اطراف منتفل میسازد. نسبت طول و عرض این دال کمتر از دو بوده و همچنین در حین انتقال بارها به تیر از هر دو جهت خم می‌شود.
در دال‌های دو طرفه امکان انتقالی بار در دو راستا امکان‌پذیر بوده و و نیاز به آرماتورها در دو راستا دهانه بزرگ‌تر و کوچک‌تر است.
همیشه نسبت دهانه بزرگ‌تر به دهانه کوچک‌تر در دال‌های دو طرفه کمتر از دو بوده، و وجود آرماتورهای اصلی در هر دو راستا ضروری است. همچنین در هنگام طراحی دال‌های دو طرفه از میزان فولاد بیشتری استفاده می‌شود.
گوشه‌های دال دو طرفه اگر به صورت یکپارچه با تیرها مقاوم‌سازی شوند، فرو نمی‌ریزند. در این نوع دال سهم هر تیر بسته به دهانه متغییر بوده و معمولا ضخامت دال دو طرفه بسته به دهانه بین 100 تا 200 میلی‌متر است.
لازم به ذکر است که دال دو طرفه نیازمند محاسبه دقیق فشار و نیروهای وارده دارد تا بتواند مقاومت لازم را به دست آورد به همین خاطر از حساسیت بالایی برای عوامل اجرایی و مهندسین برخوردار است.
دال‌ها بنا به کاربرد، عملکرد و استحکام و میزان مقاومت در چندین نوع تولید می‌شوند که عبارتند از:
- دال یک طرفه
- دال بتنی وافل
- دال بتنی مجوف
- دال بتنی حبابی
- دال بتنی کامپوزیت یا عرشه فولادی
- دال‌های آويخته
- دال‌های روی زمين
- دال‌های بتن مسلح
- دال تخت و قارچی
اگر دال تنها به واسطه تکیه‌گاه‌هایی در دو ضلع موازی پشتیبانی شود، دال یک طرفه است. قیمت سیمان همچنین هنگامی که تیر به واسطه تکیه‌گاه‌هایی در هر چهار ضلع پشتیبانی می‌شود، بسته به دهانه ممکن است دال یک طرفه یا دو طرفه باشد. برای شناخت این‌که دال یک‌طرفه یا دو طرفه است باید توجه داشته باشید، اگر نسبت دهانه بزرگ‌تر به دهانه کوچک‌تر بزرگ از 2 باشد دال را یک طرفه و اگر کوچک‌تر از 2 باشد آن را دو طرفه می‌نامیم.
معمولا در دال یک طرفه وجود آرماتورهای اصلی تنها در راستای دهانه کوچک‌تر و در دال دو طرفه در هر دو راستا نیاز است.
دال دو طرفه یا به صورت پیش‌ساخته از کارخانه تولیدکننده خریداری و به محل پروژه منتقل می‌شود، یا در همان مکان ساخت توسط پیمانکار و کارگران حرفه‌ای انجام می‌گیرد. معمولا برای ساخت دال بتنی ابتدا میلگردها را به طور دقیق از هرگونه آلودگی که مانع از اتصال آن به بتن می‌شود، پاکسازی و سپس قالب را با اندازه‌گیری دقیق در محل نصب می‌کنند برای اتصال آن نیز از آرماتوربندی و بتن‌ریزی استفاده می‌شود.